Ἱεραί  Μοναί:

Ἀνδρῷαι:

1) Παναγίας Ἐλεούσης (Ζωοδόχου Πηγῆς) Μεσολογγίου.   Διοικεῖται ὑπό Ἐπιτροπῆς. Τηλ. 26320 22.386.

2) Εἰσοδίων Θεοτόκου Μυρτιᾶς.  Ἡγούμ.  Ἀρχιμ.  Ἰωσήφ  Ζωγράφος (μον. 3).  Τηλ. 26440 51.497.

3) Ἁγίου Γεωργίου Ἀστακοῦ. Ἡγούμ. Ἀρχιμ. Ἱερόθεος Κοκκόσης  (μον. 4). Τηλ. 26460 41.369. 

4) Γενεσίου Θεοτόκου  Ρόμβου  Ἀκαρνανίας.   Διοικεῖται  ὑπό  Ἐπιτροπῆς. 

 5) Κοιμήσεως Θεοτόκου Βλοχοῦ. Ἡγούμ. Ἀρχιμ. Ἱερόθεος Σκιαδᾶς (μον. 1). Τηλ. 26410 25.199.  

6) Παναγίας Λεσινιωτίσσης.  Διοικεῖται  ὑπό  Ἐπιτροπῆς.

7) Κοιμήσεως Θεοτόκου Βαρετάδος. Ἡγούμ. Ἀρχιμ. Ἀμβρόσιος Σιῶρος (μον. 1). Τηλ. 6986-633.224.  

8) Αγίας Παρασκευῆς Σαρδινίων. Μον.Θεόκλητος.

 Γυναικεῖαι: 

1) Γενεσίου Θεοτόκου Κατερινοῦς. Ἡγουμ. Μαριάμ Σκαβάρα (μον. 2). Τηλ. 26350 41.244.

           2) Γενεσίου Θεοτόκου Ρέθα Ἀκαρνανίας.  Ἡγουμ. Φιλοθέη Ἀλεξανδρῆ (μον. 2). Τηλ. 6944-211.509.

3) Κοιμήσεως Θεοτόκου Λιγοβιτσίου. Ἡγουμ. Μακρίνα Μαρκοπούλου (μον. 10). Τηλ. 26460 93.300.  

4) Ἁγίου Συμεών Μεσολογγίου. Θεοκλήτη Μοναχή (μον. 1). Τηλ. 26310 22.515. 

 5) Παντοκράτορος Ἀγγελοκάστρου. Ἡγουμ. Ἄννα Καλούτση (μον. 2). Τηλ. 26410 93.220.  

6)  Ἁγίου Κοσμᾶ Αἰτωλοῦ Θέρμου (Μέγα Δένδρον).   Ἡγουμ. Εὐθυμία Γκελτῆ (μον. 3). Τηλ. 26440 24.050. 

7) Ἁγίου Δημητρίου  Παλαίρου.  Ἡγουμ.  Μητροφανία Μοναχή.  Τηλ. 26430 41.427. 

8) Καταθέσεως Τιμίας Ζώνης Ὑπεραγίας Θεοτόκου Λυκουρίσης  (Σκουτερά) Ἡγουμ. Θεοδώρα Μακρῆ  (μον. 1). Τηλ. 26410 42.410. 

9) Εὐαγγελισμοῦ Θεοτόκου Παραβόλας. Ἡγουμ. Παρασκευή Μπαρμπάκη. (μον. 3)  Τηλ. 26410 62.692. 

10) Ἁγίου Δημητρίου Δρυμοῦ (Βονίτσης) Μαριάμ Μοναχή (μον.1). Τηλ. 26430 91.230. 

11) Τιμίου Προδρόμου Ἀναλήψεως. Μαγδαληνή Μοναχή  (μον.1) Τηλ. 26440 31.200.

 12) Ἁγίου Γεωργίου Ἑλληνικῶν. Ἡγούμ. Ἀνθοῦσα Μοναχή  (μον. 1). Τηλ. 26310 25.923.

13) Ἁγίου Νικολάου Κατοῦνης Ξηρομέρου. Μαρία Μοναχή   (μον.1)

Ἡσυχαστήρια: 1) Μεταμορφώσεως Σωτῆρος Τσουκαλάδων Παραβόλας,  Ὑπεύθ. Πρωτοπρ. Ἀθανάσιος Πίττας, τηλ. 26410 620 52. 

Ἱερά Μονή  Προδρόμου  Ἀναλήψεως 

Ἡ ἀρχική κτίση τοῦ μοναστηριοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου στήν Ἀνάληψη (Δερβέκιστα) Τριχωνίδος τοποθετεῖται στόν 12ο αἰῶνα. Ἀλλά ἡ μεγάλη του δράση τοποθετεῖται στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας. Στίς ἀρχές τοῦ 16ου αἱ.· ἀσκήτεψε ἐδῶ ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ νεομάρτυς μέ τούς δυό μαθητές του, τόν διάκονο Ἰάκωβο καί τόν μοναχό Διονύσιο. Στίς μέρες μας τό μοναστῆρι ἀναστηλώθηκε καί ἀπέκτησε ξανά τήν δραστηριότητά του χάρη στίς φροντίδες τῆς ἡγουμένης γερόντισσας Εὐφημίας.

Ἱ. Μονή  Κατερινοῦς
Τὸ  Γενέσιον  τῆς  Θεοτόκου

Τό ἱστορικό μοναστῆρι βρίσκεται στή βόρεια πλευρά τοῦ Ἀρακύνθου. Ἡ πρώτη γραπτή μαρτυρία εἶναι τοῦ 1770, ἀλλά ἀρχειακές πληροφορίες μεταφέρουν τήν ἵδρυσή του πιό παλιά. Τό 1979 κατεδαφίστηκε τό παλαιό καθολικό καί ὑψώθηκε νέο. Τό μοναστῆρι παλαιότερα εἶχε σπουδαία βιβλιοθήκη. Σήμερα τό διακονεῖ γυναικεία συνοδεία.

Ἱ. Μονή  Λιγοβιτσίου Κοίμηση  τῆς  Θεοτόκου

Τό μοναστήρι τῆς Παναγίας τοῦ Λιγοβιτσίου βρίσκεται πάνω ἀπό τή λίμνη Ὀζερός. Εἶναι γνωστό γιά τήν πνευματική του ἱστορία, γιά τή συμβολή του στόν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα τοῦ Γένους τό 1821 καί γιά τό ρόλο πού διεδραμάτισε γιά τήν Παιδεία στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας.

Σήμερα ἀνακαινισμένο, ἔχει ἕνα ξεχωριστό ρόλο στήν λειτουργική, τήν παιδευτική καί πνευματική ζωή τοῦ τόπου χάρις στήν σπουδαία συνοδεία τῶν μοναζουσῶν καὶ μέ τή δραστήρια γερόντισσα Μακρίνα.

Ἱ. Μονὴ  Παντοκράτορος  Ἀγγελοκάστρου

Ἀπέναντι ἀπό τό βυζαντινό φρούριο, στό λοφίσκο πού ὑψώνεται ἀνατολικά τοῦ Ἀγγελοκάστρου βρίσκεται τό ἱστορικό μοναστῆρι τοῦ Παντοκράτορα, ἀφιερωμένο στή Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος. Τό μοναστῆρι εἶναι ὀνομαστό γιά τά κειμήλια πού διαθέτει: λειψανοθῆκες καί σταυρούς εὐλογίας.

Τό καθολικό, δήλ. ὁ κεντρικός ναός τοῦ μοναστηριοῦ στό κέντρο τῆς αὐλῆς, ἀνήκει στό σύνθετο τύπο πού σχηματίζει τρίκλιτη βασιλική στήν κάτοψη καί εἶναι σταυροειδής μέ τροῦλο στήν ἄνοψη. Τοξοστοιχία χωρίζει τά κλίτη μεταξύ τους. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ μεγάλη ἁψῖδα τοῦ ἱεροῦ, τῆς ὁποίας ὁ ἡμικυκλικός κύλινδρος ἐξωτερικά μετατρέπεται σέ ἑφτάπλευρο.

Τό 1746 τό καθολικό «ἀνακαινίστηκε ἐκ βάθρων ἀπό φιλόθεους Αἰτωλούς», ὅπως σημειώνεται στήν ἐντυπωσιακή κεφαλαιογράμματη κτητορική ἐπιγραφή μέ πλίνθους, ἡ ὁποία ἁπλώνεται ἐξωτερικά σέ ὅλο τό πλάτος τῆς ἀνατολικῆς πλευρᾶς. Μέ τά κελλιά καί τό τεῖχος γύρω – γύρω ἀπό τό Ναό δημιουργεῖ τήν αἴσθηση φρουρίου.

             Ἱ. Μονή   Λυκούρεσης                
Τιμίας Ζώνης Θεοτόκου

Τό μοναστῆρι τῆς Παναγιᾶς στή Λυκούρεση εἶναι σχετικά νέο, τοῦ προηγουμένου αἰῶνα, ἀλλά χτισμένο πάνω σέ παλαιότερο ναό. Τά κελλιά νοτιοδυτικά τῆς αὐλῆς εἶναι σύγχρονες κατασκευές. 

Ἱ. Μονή  Ρέθα

Γενέσιον τῆς Θεοτόκου

Τό ἱστορικό αὐτό μοναστῆρι εἶναι φορτωμένο μνῆμες ἀπό τά φημισμένα προσκυνηματικά πανηγύρια. Μέ τόν πρωτότυπο γιά τήν περιοχή ἀρχιτεκτονικό τύπο καί τήν πλούσια καί σπάνια εἰκονογράφηση (ὁ τροχός τῆς ζωῆς, ὁ κυνοκέφαλος ἅγιος Χριστοφόρος, ὁ ἐσταυρωμένος μοναχός, ὁ ἅγιος Βάρβαρος) θεωρεῖται ἀπό τά ἀξιολογότερα μοναστικά κέντρα τῆς Ἀκαρνανίας. Πρόσφατα ἐγκαταστάθηκε μικρή γυναικεία ἀδελφότητα.

Ἱ. Μονή  Ἁγίου  Κοσμᾶ
  Θέρμου Τριχωνίδος

Ἀνάμεσα στό Θέρμο καί στό Μέγα Δένδρο ὑψώνεται τό μοναστῆρι πού εἶναι ἀφιερωμένο στόν μεγάλο διδάσκαλο τοῦ Γένους ἅγιο Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό.

Τό μοναστῆρι εἶναι νέο, μόλις καλύπτει λίγες δεκαετίες, ἡ φήμη του ὅμως ἔχει ἁπλωθεῖ στό πανελλήνιο καί σέ ὁλόκληρη τήν Ὀρθοδοξία. Ὁ τόπος γέννησης τοῦ Πατρο-Κοσμᾶ καί τά τίμια λείψανα πού ἔφερε τό 2007 ὁ μακαριώτατος ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος, προσέδωσαν μεγαλύτερη αἴγλη στό προσκύνημα τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ.

Ὁ σεβασμιώτατος Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας κ. Κοσμᾶς ἔχει θέσει ἕναν ὑψηλό στόχο καί ἐκ βάθους ψυχῆς ὅραμα καί τάμα. Νά ὑψωθεῖ στόν χῶρο αὐτόν περίλαμπρος ναός, κόσμημα καί καύχημα, ἀφιερωμένος στόν ἅγιο Κοσμᾶ. Νά ἔρχονται ἀπό τά πέρατα τῆς οἰκουμένης οἱ πιστοί καί ἀνάβοντας ἕνα κεράκι, νά προσεύχονται στόν ἅγιο τῶν σκλάβων, στό μεγάλο διδάχο τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων, στόν κορυφαῖο νεομάρτυρα τῆς Ἐκκλησίας καί ὅλης τῆς ὀρθοδοξίας, σέ Ἀνατολή καί Δύση.

Ἱερὰ Μονὴ Μυρτιᾶς

Στή μέση περίπου τοῦ παραλιμνίου δρόμου πού συνδέει τό Ἀγρίνιο μέ τό Θέρμο, βρίσκεται τό μοναστῆρι τῆς Μυρτιᾶς, ὀνομαστό, ἱστορικό καί καλλιτεχνικό κέντρο τῆς περιοχῆς. Εἶναι χτισμένο σέ μαγευτική τοποθεσία, μέ τά περιβόλια τῆς Γουρίτσας καί τή λίμνη Τριχωνίδα στά πόδια του. Στή μακραίωνη πορεία του σπουδαῖοι καλλιτέχνες ἱστόρησαν τό καθολικό του καί προσωπικότητες τῶν γραμμάτων χρημάτισαν τρόφιμοί του.

Τό μοναστῆρι εἶναι ἀφιερωμένο στά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου. Ἡ ἐπιγραφή τοῦ 1491 ἀναφέρεται στή μνήμη «τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας τῆς Φανερωμένης», ἀλλά εἶναι γνωστό σήμερα ὡς «μοναστῆρι τῆς Μυρτιᾶς». Μέ τήν προσωνυμία «Μυρτιᾶς» εἶναι γνωστό ἀπό σημείωμα περγαμηνοῦ κώδικα τοῦ Μ. Σπηλαίου τοῦ ἔτους 1634, ἀπό τήν ἐπιγραφή πίσω ἀπό τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ 1659, ἀπό τόν κώδικα τοῦ μοναστηριοῦ πού ἐπιγράφεται «Πρόθεσις» (1702-1821) καί ἀπό ἄλλες ἐνθυμίσεις καί σημειώματα. Τό Καθολικό, πού πέρασε πολλές φάσεις ὥσπου νά λάβει τήν σημερινή του μορφή, ὀρθώνεται στό κέντρο τῆς αὐλῆς καί γύρω ἀπό αὐτό τά κτήρια. Στή δεκαετία τοῦ 1990 ἀναστηλώθηκε, ἀπό τόν ἀείμνηστο ἡγούμενο κυρό Σοφρώνιο Βαζούρα, ἡ σειρά τῶν κελιῶν βόρεια καί ἀνατολικά. 

Ἱερὰ Μονὴ Βλοχοῦ

Ἀπό τά μεγαλοπρεπέστερα φρούρια πού ὑψώνονται πάνω ἀπό τήν πεδιάδα τοῦ Ἀγρινίου εἶναι τό φρούριο τοῦ Βλοχοῦ. Ὁ τόπος εἶναι γεμάτος ἀπό προϊστορικές, ἀρχαῖες, βυζαντινές καί νεώτερες ἱστορικές καί καλλιτεχνικές μνῆμες. Ἡ προϊστορική ἀκρόπολη τῶν Θεστιέων βρίσκεται στήν κορυφή πυραμίδας ἑπτακοσίων περίπου μέτρων. Κάτω ἀπό τήν ἀκρόπολη σέ πλάτωμα πού σχηματίζεται νότια, ὑψώνεται τό μοναστῆρι τοῦ Βλοχοῦ, ἀφιερωμένο στήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου. Ἐκεῖ φυλάσσεται καί ἡ εἰκόνα τῆς «Παναγίας τῆς Ὡραιοτάτης».

Στό κέντρο τῆς αὐλῆς πού περιστοιχίζεται ἀπό παλαιότερα καί νεότερα κελλιά βρίσκεται τό καθολικό, τό ὁποῖο μαζί μέ τά κελιά τῆς νότιας αὐλῆς καί τήν τοξοτή μεγάλη εἴσοδο μέ τό διαβατικό στά δυτικά, εἶναι τοῦ 18ου αἱ. Χτίστηκε στά θεμέλια παλαιότερου ναοῦ, πού μέ τή σειρά του εἶχε χτιστεῖ πάνω στά ἐρείπια βυζαντινοῦ.

Ἱερά Μονή Ἁγίου Γεωργίου Ἑλληνικῶν     

Τρία χιλιόμετρα βορειοδυτικά τοῦ χωριοῦ Σιβίστα (Ἑλληνικά) στήν καταπράσινη πλαγιά τοῦ Ζυγοῦ, ἀνάμεσα σέ πυκνό δάσος ἀπό καστανιές καί βελανιδιές, βρίσκεται τό μοναστῆρι τοῦ Ἁγίου Γεωργίου. Τό καθολικό εἶναι λιθόχτιστο καί ὁ ἀνατολικός τοῖχος τοῦ ἱεροῦ εἶναι τοῦ 1696. Στή θέση του ὑπῆρχε παλαιότερος πού καταστράφηκε. Τά σωζόμενα κελλιά, ἀνατολικά καί δυτικά τῆς περιμαντρωμένης αὐλῆς, ἀποτελοῦν νεότερες κατασκευές. Μόνο στήν ἀνατολική πλευρά τοῦ ἱεροῦ σώζονται οἱ τοιχογραφίες μέ τό γνωστό στιλιζαρισμένο ὕφος τοῦ δευτέρου μισοῦ τοῦ 18ου αἰώνα, οἱ ὁποῖες εἶναι χωρισμένες σέ τέσσερις ἐπάλληλες ζῶνες.

Ἱερά Μονή Παναγίας Ρόμβης

Στή δυτική πλευρά τῶν Ἀκαρνανικῶν, ἀνάμεσα σέ δάση καί γκρεμούς, βρίσκεται τό μοναστῆρι τῆς Ρόμβης, πού εἶναι ἀφιερωμένο στό Γενέσιο τῆς Θεοτόκου. Τό μοναστῆρι εἶναι φημισμένο στήν περιοχή γιά τόν πλοῦτο του καί γιά τόν ρόλο πού διαδραμάτισε στήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση. Εἶχε πλούσια βιβλιοθήκη χειρογράφων καί παλαιοτύπων, πού διασκορπίστηκε μετά τό 1930. Τελευταῖοι ὀνομαστοί ἡγούμενοι πού ὑπηρέτησαν τό μοναστῆρι   ἀναφέρονται οἱ Βαρθολομαῖος Ζαβογιάννης καί Μελέτιος Σαρδέλης.

Ἱερά Μονή Παναγίας Λεσινιωτίσσης

Στό μεγάλο κτῆμα τοῦ Λεσινίου, νοτιοδυτικά χαμηλοῦ λόφου στήν κορυφή τοῦ ὁποίου σώζονται ἐρείπια ἀρχαίου φρουρίου καί σέ ἀρκετή ἀπόσταση δυτικά τῆς Παλαιοκατούνας (Λεσίνι), βρίσκεται τό μοναστῆρι τῆς Παναγίας τῆς Λεσινιώτισσας. Τό καθολικό γνώρισε πολλὲς οἰκοδομικές φάσεις. Ἡ παλαιότερη γνωστή χρονολογία οἰκοδόμησης εἶναι τό 1595. Ἡ λατρευτική εἰκόνα τοῦ μοναστηριοῦ, τοῦ 1709, φυλάσεται σήμερα σέ ἄλλο Ναό. Στή νοτιοανατολική γωνία τῆς περιμαντρωμένης αὐλῆς σώζεται τό διώροφο ἡγου.